İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale
Özet
Bu araştırmanın amacı bilinçli internet kullanımı, akademik güdülenme ve zamanı etkili kullanmanın arttırılmasına yönelik geliştirilen eğitim programının ortaöğretime devam eden ergenlerin internet bağımlılığı eğilimleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Katılımcılar Rize ili Çayeli ilçesi ortaöğretim kurumlarında ölçme aracının uygulandığı öğrenciler arasından seçilen ve eğitim programına katılmaya gönüllü 30 ortaöğretim öğrencisinden oluşmaktadır. Seçilen öğrenciler deney (n = 15) ve kontrol (n = 15) gruplarına seçkisiz yolla atanmışlardır. Araştırmada ön-test, son-test ve izleme ölçümlü, deney ve kontrol gruplu 2x3'lük karışık desen kullanılmıştır. Araştırmada internet bağımlılığı eğilimi Problemli İnternet Kullanım Ölçeği ile ölçülmüştür. Deney grubuna bilinçli internet kullanımı, akademik güdülenme ve zamanı etkili kullanmanın arttırılmasına yönelik hazırlanan 5 oturumluk eğitim programı uygulanırken kontrol grubuna herhangi bir program uygulanmamıştır. Son test ölçümü deneysel işlemin bitiminden on gün sonra, izleme ölçümleri ise uygulamaların bitiminden altı ay sonra gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizi için karışık desenler için iki yönlü varyans analizi tekniği kullanılmıştır. Sonuçlar bilinçli internet kullanımı, akademik güdülenme ve zamanı etkili kullanmanın arttırılmasına yönelik geliştirilen eğitim programının ergenlerin internet bağımlılığı eğilimlerinin azaltılmasında etkili olduğunu ortaya çıkmıştır. The aim of this research is to determine the effect of a training program, developed to increase conscious Internet use, academic motivation, and effective use of time, on the Internet addiction tendencies of adolescents continuing their high school education. The participants were chosen from among students who had completed the measuring scale in secondary schools in Çayeli county of Rize province, and they are comprised of 30 volunteer students participating in the educational program. The chosen students were divided at random into experimental (n = 15) and control (n = 15) groups. The study used a 2x3 split-plot with pre-test, post-test, and follow-up measurements for the study and control groups. Internet-addiction tendencies were measured with the problematic Internet use scale. The study group attended a five-session educational program designed to increase conscious Internet use, academic motivation, and efficient use of time. The final test measurements were completed ten days after the end of the experimental procedure, with follow-up measurements completed six months after the procedure. Data analysis used two-way variance analysis for the split-plot. The results reveal that the educational program developed to increase conscious Internet use, academic motivation, and efficient use of time is effective at reducing adolescent's Internet addiction tendencies.