İmparator sofraları

Abstract

Principatus Dönemi Roma imparatorlarına ait yeme-içme alışkanlıklarının ele alındığı bu çalışmanın temelini üç soru oluşturmaktadır. 1) İmparatorlar neler yedi? 2) Nasıl bir iştahla yedi? 3) Yemek sırasın- daki tutum ve davranışları imparatorluk için nelere mal oldu? Bu konu insanlığın en eski alışkanlıkların- dan biri olan beslenmenin sosyal, ekonomik ve çevresel etkilerle evrilerek ulaşabileceği farklı noktaları ortaya koymak ve imparatorların yemek yeme alışkanlıklarının sergilediği yönetim şeklini etkileyip etkilemediğini irdelemek amacıyla seçilmiştir. Konuyla ilgili bilgiler Suetonius’un De Vita Duodecem Caesaribus adlı biyografik eserinde, Cassius Dio’nun Rhomaika, Tacitus’un Histories ve Annales adlı yapıtlarında bulunabilir. Suetonius’un eseri Caesar’dan Domitianus’a kadar olan dönemi kapsar, Cassius Dio’nunki ise Alexander Severus’un tahttan indirilmesine kadarki olayları anlatır. Tacitus Iulius-Claudius ve Flavius’lar hanedanlıklarındaki olayları konu edinir. Bu eserlerin kronolojik olarak eksik kalan bölümlerini ise Scriptores Historiae Augustae (SHA) adlı anonim eser tamamlamaktadır. Bu çalışmanın sonucunda yeme-içme alışkanlıklarında lükse yönelen ve sıra dışı geleneklere sahip olan imparatorların dönemlerinde yönetim zaafları olduğu, bu türden geleneklerinde tutumlu davrananların ise imparatorluğu yönetirken daha duyarlı olduğu saptanmıştır.

Three questions form the main thema of this study which concerns the eating customs of Roman emperors. Firstly, what did the emperors eat? Secondly, what was their desire for food? Thirdly, what was their attitude and behaviour during the meal, what did the emperor’s meals cost the empire? This topic was chosen in order to examine how much difference occurs in the matter and manner of what is eaten, and in the economic, social and environmental consequences, by the way of investigating the nature of the links between styles of eating and what was eaten, and the management of the Empire by a particular emperor. Sources for this can be found in Suetonius’s biographic work De Vita Duodecem Caesaribus, Cassius Dio’s Rhomaica, Tacitus’s Historiae and Annales. Suetonius’s work includes the emperors between Caesar and Domitianus. Cassius Dio’s work ends in the reign of Alexander Severus, while Tacitus reports on the Iulius-Claudius and Flavius dynasties. An anonymous work, the Scriptores Historiae Augustae (SHA) fills in the chronological lacuna in these works. At the conclusion of this study it was found that those emperors who lived lives of lavish luxury and had extraordinary habits exhibited weakness in the management of affairs, while those who were more frugal were more sensitive