Bilişim teknolojisi sınıflarının mekânsal kalitesini artırmaya yönelik bir araştırma
Künye
Ongoz, S. & Al Sensoy, S. (2021). Bilişim teknolojisi sınıflarının mekânsal kalitesini artırmaya yönelik bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 479-526. https://doi.org/10.19171/uefad.839736Özet
Çok yönlü ve karmaşık bir süreç olan eğitim, birçok faktörün etkisi altında
gerçekleşmektedir. Öğretim materyalleri, öğretmenin meslekî yeterlilikleri, öğrenci
tercihleri ve müfredat; bu faktörlerden ilk akla gelenlerdir. En az bunlar kadar önemli olan
bir diğer unsur ise eğitim ortamlarının fiziksel koşulları ve tasarımıdır. Bu araştırmanın
amacı, mekânsal kalitesi yüksek bir Bilişim Teknolojisi (BT) sınıfının sahip olması
gereken özelliklerin belirlenmesidir. Çok aşamalı karma yöntemin kullanıldığı araştırma,
dört aşamada tamamlanmıştır. İlk olarak BT öğretmenlerinin görev yaptıkları okullardaki
BT sınıflarının mekânsal kalitesine yönelik görüşleri anket yoluyla alınmıştır. İkinci
aşamada bir BT sınıfının mekânsal kalitesini artırmak için neler yapılması gerektiği
konusunda deneyimli BT öğretmenleri ile mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Anket ve
mülakatlardan elde edilen nicel ve nitel bulgular bir arada değerlendirilerek ortaokul BT
sınıflarının mekânsal kalitesini artıracak tasarım önerileri geliştirilmiştir. Bu önerilerin
geliştirilmesi sürecinde bir BT alan uzmanı ve eğitim yapıları konusunda uzman bir
mimarın görüşlerine de başvurulmuştur. Üçüncü aşamada, geliştirilen öneriler temel
alınarak altı farklı BT sınıf modeli tasarlanmıştır. Tasarımlar iki ve üç boyutlu görsellere
dönüştürülmüştür. Son aşamada öğretmen ve öğrencilerin sınıf tasarımlarına yönelik
tercihlerini belirmek amacıyla anketler yapılmıştır. Araştırma sonucunda bir BT sınıfının
sahip olması gereken mekânsal kalite göstergeleri ortaya koyulmuştur. Bu göstergeler;
donatılar, altyapı, malzeme ve güvenlik, tesisat ve mekânsal organizasyon başlıkları
altında sunulmaktadır. Education is many-sided, and it is a complex process that takes place under the influence
of many factors. Teaching materials, teacher's professional competencies, students’
preferences, and curriculum are the ones that come to mind immediately. Equally
important are the physical conditions and design of educational environments. This study
aims to determine features that an Information Technology (IT) class with high spatial
quality must have. It is multi-stage research conducted in mixed-method completed in four
stages. First of all, ICT teachers’ views about the spatial quality of ICT classes in their
schools were collected through a questionnaire. Then, interviews were held with
experienced ICT teachers on what should be done to improve the spatial quality of an IT
classroom. The quantitative and qualitative findings from the questionnaires and
interviews were used to recommend different designs to increase the spatial quality of
secondary school IT classrooms. In developing these proposals, the opinions of an IT field expert and an architect expert on educational structures were consulted. Third, six different
IT classroom models were designed based on the recommendations. The draft designs
were transformed into two-dimensional and three-dimensional images. Finally,
questionnaires were given to find out both teachers’ and students’ preferences about IT
classroom designs. As a result of the research, the spatial quality indicators present in an
ideal IT class were revealed. These were presented under headings of equipment,
infrastructure, materials and security, installation, and spatial arrangement.