Üniversite öğrencilerinin aile içi şiddet farkındalığının açıklanmasında aktif yurttaşlık özyeterlik algısı ve çeşitli demografik değişkenlerin rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin aile içi şiddet farkındalığının açıklanmasında aktif yurttaşlık özyeterlik algısı ve çeşitli demografik değişkenlerin rolünün incelenmesidir. Nicel araştırma yaklaşımına dayalı olarak tasarlanan bu araştırmanın modeli ilişkisel taramadır. Araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nin farklı fakültelerinde ve yüksekokullarında öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi ise bu üniversitenin farklı fakültelerinde ve yüksekokullarında öğrenim gören 720’si (%70,9) kadın ve 296’sı (%29,1) erkek toplam 1016 öğrenciden oluşmuştur. Araştırma sonucunda katılımcıların aile içi şiddet farkındalığı puanlarının ortanca değerin altında, aktif yurttaşlık öz-yeterlik algısı puanlarının ise ortanca değerin üstünde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre erkeklerin kadınlara; birinci sınıftakilerin ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıftakilere; kırsal alanlarda yaşayanların (kasaba/köy) kentsel alanlarda (ilçe, il ve büyükşehir) yaşayanlara; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ikamet edenlerin Marmara Bölgesi’nde ikamet edenlere; ailesinin ekonomik durumu düşük düzeyde olanların yüksek düzeyde olanlara oranla aile içi şiddet farkındalığının daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda üniversite öğrencilerinin aile içi şiddet farkındalığının aktif yurttaşlık öz-yeterlik algısı ile düşük düzeyde, olumlu yönde ve anlamlı bir ilişkisinin olduğu; ancak Aktif Yurttaşlık Öz-Yeterlik Algısı Ölçeğinde yer alan alt boyutların (Siyasi Okuryazarlık, Katılım, Protesto ve Sorumluluk) aile içi şiddet farkındalığının ancak %1’ini açıklayabildiği tespit edilmiştir.

The aim of this study is to examine the role of active citizenship self-efficacy perception and various demographic variables in explaining the awareness of domestic violence among university students. This research was designed as a quantitative study in which relational survey method was used. The universe of the research consisted of students studying at different faculties and colleges of Recep Tayyip Erdoğan University in 2020-2021 academic year. The sample of the study consisted of a total of 1016 students. Of the participant students 720 (70.9%) were female and 296 were (29.1%) male. The results of the analyses showed that while the participants’ domestic violence awareness scores were below the median value, their active citizenship self-efficacy perception scores were above the median value. Based on the results, higher level of awareness of domestic violence was found in comparison with male participants to females; freshmen students to the second, third and fourth grades; those living in rural areas (town/village) to those living in urban areas; those residing in the Southeastern Anatolia region to those residing in the Marmara region; and those with a low level of parental economic status than those with a higher level. As a result of the research, it was revealed that the university students' awareness of domestic violence had a low level, positive and significant relationship with their active citizenship self-efficacy perception; however, the sub-dimensions (Political Literacy, Participation, Protest and Responsibility) in the Active Citizenship SelfEfficacy Scale could only explain 1% of the awareness of domestic violence.