Ahmed Mahmûd Subhî’nin hayatı, eserleri ve islam düşüncesine katkısı

Abstract

Tarihsel süreç içerisinde disiplinlerarası çalışma yapmanın önemi sosyal bilimlerin tamamında kabul görmüş ve artık yadsınamayacak bir olgu haline gelmiştir. İslam düşünce tarihi de kuşkusuz böyle bir çalışma için çok verimli bir alan olarak görülebilir. Zira birçok farklı disiplin tarihsel oluşum sürecini aynı noktadan başlatır, tarihsel olarak ortak bir anlatı üzerine kurgulanır. Disiplinlerarası okuma bu açıdan en çok İslam düşüncesinin sacayakları olarak ifade edebileceğimiz usûl-ı fıkıh, kelâm, felsefe ve tasavvuf bağlamında işlevsel olabilir. Bu çerçevede, çalışmamızda Mısırlı düşünür ve akademisyen Ahmed Mahmûd Subhî’yi prototip olarak belirledik. Nitekim Subhî bütüncül bir İslam düşüncesi algısıyla ön plana çıkan bir yaklaşıma sahiptir ve söz konusu fikri inşa edebilecek metinler üretmiştir. Subhî’nin düşünme tarzını bağlı bulunduğu bir gelenekle veya hoca-talebe ilişkisi içerisinde inşa edebiliriz. Bunun için yapılması gereken hayatı ve eserlerine derinlemesine bir bakış atmaktır. Bu tür bir inceleme Subhî’nin ilmî metodunu anlamamızda anahtar işlevi görecektir. Bu çalışmanın nihai gayesi İslam düşüncesine dair sağlıklı ve doğru yorumlar yapabilmek için farklı disiplinleri temele almanın önemini vurgulamaktır. Bir iddia olarak dile getirdiğimiz bu husus, Subhî’nin metinlerindeki fikirleriyle tecessüm ettirilecek ve somut bir yapıya dönüştürülecektir

In the historical process, the importance of doing interdisciplinary work has been accepted in all social sciences and has become an undeniable phenomenon. The history of Islamic thought can undoubtedly be seen as a very fertile field for such a study. It is because many different disciplines start the historical formation process from the same point. In other words, they are historically constructed on a common narrative. In this respect, interdisciplinary reading can be most functional in the context of usûl-ı fiqh, kalam, philosophy and mysticism, which can be expressed as the pillars of Islamic thought. In this framework, we have identified Ahmed Mahmûd Subhi, the Egyptian thinker and academician, as a prototype in our study. As a matter of fact, Subhi has an approach that stands out with a holistic perception of Islamic thought and has produced texts that can build the idea in question. We can build Subhî‘s way of thinking with a tradition he abides by or in a teacher-student relationship. What is needed for this is to take an in-depth look at his life and works. Such a study will serve as the key to our understanding of Subhi‘s scientific method. The ultimate aim of this study is to emphasize the importance of taking different disciplines as a basis in order to make healthy and correct interpretations of Islamic thought. This issue, which we have expressed as a claim, will be embodied by Subhî‘s ideas in his texts and turned into a concrete structure