Güncel veriler ışığında Scorzonera hieraciifolia (Asteraceae)’nın taksonomik durumunun değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, halofitik endemik Scorzonera hieraciifolia (Asteraceae)’nın morfolojisi, küresel ölçekteki tehtit seviyesi ve taksonomik durumu yeni veriler ışığında ele alınmıştır. Türün doğal yayılış gösterdiği alanlardan yeni toplanan ve ulusal/uluslararası herbaryumlarda saklanan örnekler üzerinden yapılan detaylı incelemeler S. hieraciifolia taksonunun kısa kıvrık tüylü (crisped) gövde tabanı; basit (lanseolat, ovat veya eliptik) veya birleşik (pinnat derin linear parçalı) yaprak ayası; ovat ve ucu boynuzsu uzantılı dış fillarileri (corniculate); tüysüz veya seyrek uzun kıvrık yünsü tüylü (lanate), 4-6 mm uzunlukta, siğilli (verrucose) yüzey süslemeli ve saplı (stipitate) akenleri ile karakterize olduğunu göstermiştir. Türün halihazırda tuzlu bataklık ve bozkır alanlarda tespit edilen popülasyonlarının (10 farklı alan) güçlü olduğu ancak küresel iklim değişimleri etkisiyle tuzcul alanlarda oluşabilecek değişimlerden etkilenebileceği öngörülerek küresel ölçekte tehdite yakın (NT) kategorisinde değerlendirilmiştir. Gerek literatür gerekse TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında elde edilen güncel veriler değerlendirilerek türün yayılış alanları ortaya konulmuştur. Son olarak S. hieraciifolia yakın (akraba) türler ile morfolojik ve korolojik açısından karşılaştırılarak taksonomik durumu netleştirilmiştir.

In this study, the morphology, global threat level and taxonomic status of the halophytic endemic Scorzonera hieraciifolia (Asteraceae) was investigated of new data. Detailed examinations on newly collected samples from the natural areas of the species and the specimens kept in national/international herbaria indicated that S. hieraciifolia is characterized by crisped hairs at the stem base; simple (lanceolate, ovate or elliptical) or compound (pinnate with deeply linear segments) leaves, ovate and corniculate outer phyllaries; glabrous or lanate, 4-6 mm length, verrucose and stipitate achenes. The populations of the species currently detected in salt marsh and steppe areas (10 different areas) are appraised strong, however considering that it could be affected by changes that may occur in saline areas due to global climate changes. It has evaluated in near threatened (NT) category in a global scale. The distribution areas of the species were revealed by evaluating both the literature and current data obtained within the scope of the project supported by TUBITAK. Finally, the taxonomic status of S. hieraciifolia has been clarified by comparing with close (relative) species in terms of morphology and chorology.