Muhasebeye Yön Veren Kanunlardan 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun Yapım Aşamasında Baskı Gruplarının Etkisi

Abstract

Muhasebe, işletmelerde meydana gelen ve para ile ifade edilebilen ekonomik olayları kayıtlara geçiren, sınıflandıran ve bunlardan doğacak sonuçları yorumlayarak raporlayan bir dal olarak tanımlanabilir. Ortaya konulan bu tanımdan da anlaşılacağı üzere, modern muhasebenin, işletme sahipleri, işletme ile doğrudan veya dolaylı ilişki içinde olan veya olacak olanlar ile vergi idaresi bakımından yerine getirilmesi gereken bazı fonksiyonları bulunmaktadır. Vergilendirme ile muhasebe arasındaki bu ilişki özellikle gelir ve kazancın kavranmasına yönelik olan gelir ve kurumlar vergisinde kendisini daha da göstermektedir. Sözü edilen vergilerde, vergi bilançosunun çıkarılması ve vergilemenin bu bilançoya göre yapılması gerekmektedir. Vergi bilançosunun çıkarılmasında ise birçok vergi kuralının etkili olduğu görülmektedir. Hangi harcamalar gider olarak yazılacak, işletmenin aktif ve pasifinde yer alan değerler hangi değerleme esaslarına göre değerlendirilecek, amortismanlar hangi ölçüler içinde muhasebeleştirilecek ve karşılıklar nasıl ve hangi oranlarda ayırılarak muhasebe kayıtlarına intikal ettirilecek gibi birçok muhasebe işlemlerinde, vergi kanunlarında yer alan hükümler muhasebeye yardımcı olacaktır. Öte yandan, vergi bilançosu çıkarmak suretiyle vergilendirmenin yapılabilmesinde ise muhasebe etkili olmaktadır. Yani muhasebe ile vergi arasındaki ilişki, karşılıklı olarak işlemektedir. Muhasebeyle bu kadar sıkı bağlara sahip olan gelir vergisi kanunları yapılırken ortaya çıkacak kanundan etkilenecek olan taraflar bir araya gelerek baskı grupları oluşturmakta ve kanunların yapım aşamalarında kendi aleyhlerine olan maddelerin değiştirilmesi ve kendi lehlerine olan maddelerin getirilmesi hususlarında kanun koyucuyu etkilemeye çalışmaktadırlar. Baskı gruplarını; ekonomik, ahlaki, sosyal, kültürel, ideolojik, siyasal ve çevresel konularda, menfaatlerini korumak amacıyla bir araya gelmiş ve mevcut iktidarı ele geçirmek istemeyen, buna rağmen yasama faaliyetlerinde etkinliğini hissettirip kendi lehine karar almaya çalışan, organize olmuş, bölgesel, ulusal veya uluslararası büyüklükteki gruplar olarak tanımlamak mümkündür. Bu gruplar, temsil ettikleri kitlelerin çıkar ve menfaatlerini korumak için hükümetten istediklerini alabilmektedirler. Çalışmamızda, literatür taraması yöntemi izlenerek 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun oluşturulması sürecinde baskı gruplarının etkisi ele alınmaya çalışılacaktır.