SCAMPER tekniğinin yaratıcı yazma ve yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine etkisi

Abstract

Bu araştırmada SCAMPER tekniğinin yaratıcı yazma ve yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Karma yöntemle gerçekleştirilen araştırma iç içe geçmiş karma desenle gerçekleştirilen araştırmanın nicel kısmında ön-test son-test kontrol grupsuz deneysel desen, nitel kısmında ise durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu desenle gerçekleştirilen araştırmada deneysel işlemdeki denekler, amaçlı örnekleme yoluyla nitel araştırma kısmındaki katılımcılar ise amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Türkiye’nin kuzeyindeki bir üniversitenin Türkçe Öğretmenliği Lisans Programında öğrenim gören 39 öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırmadaki verilerin toplanmasında Yaratıcı Yazma Rubriği, Yaratıcı Düşünme Becerileri Değerlendirme Rubriği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada deneysel işlemin etkisini incelemek amacıyla elde edilen verilerin analizinde bağımlı gruplar için T-testi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler ise betimsel analiz kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre SCAMPER tekniği Türkçe öğretmeni adaylarının yaratıcı yazma becerilerini ve ölçeğin alt boyutları olan fikirlerin orijinalliği, düşüncelerin akıcılığı, düşüncelerin esnekliği, kelime zenginliği, cümle yapısı, organizasyon yazı tarzı, dilbilgisi boyutlarında son test puanları lehine manidar düzeyde farklılık olduğu belirlenmiştir. SCAMPER tekniğinin yaratıcı düşünme becerilerini ve ölçeğin alt boyutları olan kelime akıcılığı, çağrışım akıcılığı, anlatım yaratıcılığı, fikir akıcılığı, uyum esnekliği, yeniden tanımlama, kendiliğinden esneklik, orijinallik boyutunda son test puanları lehine manidar düzeyde farklılık olduğu tespit edilmiştir. SCAMPER tekniğine ilişkin görüşler incelendiğinde ise en çok birleştirme basamağında zorlandıkları, bu tekniğin hayal güçlerinin gelişimi, orijinal fikir oluşturma, yaratıcı dil becerilerinin gelişimine yüksek düzeyde etki ettiği yönünde görüş belirtmişlerdir. Bu sonuçlar doğrultusunda yaratıcı düşünme becerilerini geliştiren SCAMPER tekniğinden yaratıcı yazma derslerinde yararlanılması gerektiği önerilmektedir.