Rize ve çevresinde yetişen meyve özütlerinin anti-proliferatif etkilerinin araştırılması

Abstract

Çalışmanın amacı Rize'de yetişen bazı meyvelerin antiproliferatif etkinliğini değerlendirmektir. Sitotoksik aktivitenin tayininde insan hücre hatları HeLa (servikal kanser) ve ARPE (normal retina pigmenti) kullanıldı. Çalışmada kullanılan meyveler Arbutus unedo (Kocayemiş), Aronia spp. (Rus yaban mersini), Fragaria spp. (Yabani çilek), Frangula spp. (Barut ağacı), Fructus spp.(Kuşburnu), Ribes spp. (Frenk üzümü), Rubus spp. (Böğürtlen), Solanum spp. (Köpek üzümü), Sorbus spp. (Akçaağaç yapraklı üvez), Vaccinium spp. (Likapa) and Vitis spp. (İsabella üzümü)'dür. Meyvelerin metanol özütleri çeşitli konsantrasyonlarda (800 µg/ml, 400 µg/ml, 200 µg/ml, 100 µg/ml, 50 µg/ml, 25 µg/ml, 12,5 µg/ml) hücrelere eklenerek sitotoksisiteleri değerlendirildi. Taxol ve DMSO sırasıyla pozitif ve negatif kontrol olarak kullanıldı. Solanum spp., Ribes spp. ve Vitis spp. özütleri iki hücre hattında da doza bağımlı sitotoksik aktivite göstermişlerdir. Buna ek olarak Aronia spp., Fragaria spp., Vaccinium spp. ve Rubus spp. özütleri yüksek konsantrasyonlarda her iki hücre hattı üzerinde hafif sitotoksik etki göstermiştir. Ancak Arbutus spp., Frangula spp., Fructus spp. ve Sorbus spp. metanol özütlerinin sadece HeLa'da doza bağımlı olarak hücre canlılığını inhibe ettiği tespit edilmiştir. Bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (P<0.05). Bu bulgular doğrultusunda Arbutus spp., Frangula spp.. Fructus spp. ve Sorbus spp. meyvelerinin potansiyel antikanser ajanı olabilecekleri, bunun için detaylı çalışmalara ihtiyaç duyulduğu kanısındayız. The aim of the study was to evaluate the anti-proliferative activity of some fruits that grow in Rize. For cytotoxic activity transformed and non-trasformed human cell lines HeLa (cervicalcarcinoma) and ARPE (normal retina pigment) were used. The fruits studied were Arbutus unedo (Strawberry tree), Aronia spp. (Russian bilberry), Fragaria spp. (Wild strawberry), Frangula spp. (Alder dogwood), Fructus spp. (Rosehip), Ribes spp. (Red currant), Rubus spp. (Blackberry), Solanum spp. (Nightshade), Sorbus spp. (Wild service tree), Vaccinium spp. (Blueberry) and Vitis spp. (Isabella grape). For the assesmed of the cytotoxicity of the fruits, various concentrations of methanol extracts ranging from 800 µg/ml, 400 µg/ml, 200 µg/ml, 100 µg/ml, 50 µg/ml, 25 µg/ml, 12,5 µg/ml were added to the cells. Taxol and DMSO were used as positive and negative controles, respectevely. The extracts of Solanum spp., Ribes spp. and Vitis spp. showed dose dependent cytotoxic activity against both cell lines. In additions, Aronia spp., Fragaria spp., Vaccinium spp. and Rubus spp. extracts exhibited moderate cytotoxic effect on both cell lines at higher concentrations. However, methanol extracts from Arbutus spp., Frangula spp., Fructus spp. and Sorbus spp. were found to decrease cell viability in a dose-dependent manner only in HeLa cells which was statistically significant (p<0.05). These findings suggest that Arbutus spp., Frangula spp., Fructus spp. and Sorbus spp. deserve further studies as a potential anti-cancer agents.