Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutum ve Görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutum ve görüşlerini incelemektir. Küresel ısınma, nükleer santraller, organ bağışı, klonlama gibi tartışmalara neden olan sosyobilimsel konuların günlük yaşamda karşılaşılan problemlere uygun stratejik yaklaşımların geliştirilmesinde önemi bulunmaktadır. Karma yöntem (mixed-method research) yaklaşımına göre tasarlanan araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılının bahar yarıyılında açıklayıcı ardışık desen ile gerçekleştirilmiştir. Nicel veriler, Topçu (2010) tarafından geliştirilen “Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutum Ölçeği ’ne” göre, nitel veriler ise “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” ile elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde bağımsız t testi, tek yönlü varyans analizi ve kruskal wallis testlerinden yararlanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın değişkenlerinden sınıf düzeyi, akademik not ortalaması, lise türü, bilimsel yayın takip durumu ve anne eğitim durumunun öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarını etkilediği belirlenmiştir. Öte yandan cinsiyet, öğrenim gördüğü üniversite, yerleşim birimi, sosyal medya kullanımı, en fazla izlenilen televizyon programı ve baba eğitim durumu değişkenlerinin ise tutumları etkilemediği belirlenmiştir. Nitel bulgulara göre ise öğretmen adaylarının sosyobilimsel konuların öğretiminde kendilerini yeterli donanıma sahip olarak görmedikleri, bu konuları sosyal ve fen bilimleri alanındaki derslerle ilişkilendirdikleri ayrıca toplumsal-ahlaki ve tartışmalı konular şeklinde özetledikleri belirlenmiştir. Araştırmanın nitel bulgularının nicel bulguları büyük ölçüde desteklediği tespit edilmiş ve araştırmadan elde edilen bulgular ışığında bazı öneriler sunulmuştur.

This research was carried out to find out social studies teacher candidates’ attitudes and views regarding socioscientific issues. Socioscientific issues causing controversy such as global warming, nuclear power plants, organ donation, cloning are important in developing strategic approaches suitable for the problems encountered in daily life. The research, designed according to the mixedmethod research approach, was carried out in the spring semester of the 2018-2019 academic year with an explanatory sequential pattern. Quantitative data were obtained according to the "Attitude Scale for Sociological Issues" developed by Topçu (2010), while qualitative data were obtained through the "Semi-Structured Interview Form". Independent t test, one way variance analysis and kruskal wallis tests were used in the analysis of quantitative data. In the analysis of qualitative data, content analysis was used. It was determined that variables of the grade level, academic grade average, high school type, scientific publication follow-up status and mother’s education affect the attitudes of prospective teachers towards socio-scientific issues. On the other hand, the participants’ attitudes were not affected by the variables gender, university, social media use, the most frequently watched TV show, and father’s education level. According to the qualitative findings, it was determined that pre-service teachers did not find themselves adequately equipped in the teaching of socioscientific issues, they related these subjects with courses in the field of social and science, and also summarized them as social-moral and controversial subjects. It was seen that the qualitative findings of the research greatly supported the quantitative findings and some suggestions were presented in the light of the findings obtained from the research.