Karadeniz’de karaya vuran ve kazara yakalanan yunuslar (cetacea) hakkında: ölüm nedenleri, beslenme özellikleri ve gebelik durumu

Abstract

Bu çalışma, Kalkan dip uzatma solungaç ağlarıyla yapılan avcılıkta Karadeniz’de yaşayan iki yunus türünün (Mutur, Phocoena phocoena ve Tırtak, Delphinus delphis) karaya vuran miktarı ve ölüm nedenleri ile bazı üreme ve beslenme özelliklerinin belirlenmesi için Rize kıyı şeridinde yürütülmüştür. Dip uzatma kalkan ağlarıyla kazara yakalanan yunuslar (71 Mutur ve 4 Tırtak) ağlara dolanarak boğulmuş ve yunuslar kalkan ağlarına zarar verememiştir. Karaya vuran yunusların (6 Mutur ve 4 Tırtak) %60’ı P. phocoena, %40’ı ise D. delphis türüdür. Karaya vuran yunusların muhtemel ölüm sebeplerinin avcılık sırasında ağlara kazara takılıp boğulmaları ve deniz kirliliği olduğu belirlenmiştir. P. phocoena türü Haziran ve Temmuz aylarında çiftleşmeye başlamakta, Mayıs’tan sonra ise doğum gerçekleşmektedir. Çalışmada 52 Mutur ve 6 Tırtak midesi incelenmiştir. Hem sayısal varlık hem de bulunuş frekansı açısından Mutur başlıca Hamsi (% N = 86; %FO = %63), Mezgit (% N = 12; %FO = %25) ve İstavrit (% N = 2; %FO = %11) balıkları ile Tırtak ise Hamsi (%N = 8, %FO = 43) ve İstavrit (%N = 5 %FO = 43) balıklarıyla beslenmiştir.