Yönetimler arası transferlerin yerel vergileme gayreti üzerine etkisi: Doğu Karadeniz bölge belediyeleri üzerine bir uygulama

Abstract

İdareler arası gelir transferleri hemen her ülkede yapılmaktadır. Söz konusu transferler federal ülkelerde federal yönetimlerden federe yönetimlere yapılırken üniter ülkelerde merkezi yönetimden yerel yönetimlere doğru yapılmaktadır. Yerel birimler için çaba sarf etmeden elde ettikleri bu gelirlerin, kendi öz nitelikli gelirlerini tahsil etme ve bu gelirlerini artırma yönündeki gayretlerini olumsuz etkilediği yönünde literatürde teorik ve ampirik tartışmalar mevcuttur. Bu makale, söz konusu tartışmalar ekseninde Türkiye’nin Doğu Karadeniz bölge belediyeleri üzerine yapılan ampirik bir çalışmayı kapsamaktadır. Çalışmada yapılan ekonometrik analize göre, merkezi yönetimden belediyelere yapılan gelir transferleri, belediyelerin kendi öz gelirlerini elde etme ve bu gelirlerini artırma yönündeki gayretlerini olumsuz etkilemektedir.

Intergovernmental revenue transfers are made in almost every country. While the said transfers are made by the federal administrations to federe administrations in federal countries, in the case of the unitary states, they are from central government to local governments. There are theoretical and empirical arguments in the literature that these incomes, which have been obtained without effort for local units, adversely affect their efforts to collect and increase their own self-sustaining revenues. This study, in the debate on Turkey's Eastern Black Sea Region axis, includes an empirical study conducted on municipalities. According to the econometric analysis done in the study, income transfers to municipalities from the central government negatively affect the efforts of municipalities to obtain and increase their own incomes.